Һәр заманда кеше аңын, күңелен биләп торған иң бөйөк сер – үлем һәм әхирәт тормошо. Һис шикһеҙ, кем генә булмаһын, ниндәй генә социаль баҫҡыста тормаһын, үлем алдында барыһы ла бер тигеҙ. Һәр бәндәне үлем буҫағаһы артында нимә көтөп тороуы борсой. Тормош ләзәттәренән айырып, утлы упҡынға ташлаған үлем хәҡиҡәте – был донъяла һәр әҙәм балаһы дусар булған иң ауыр ваҡиға. Шуға күрә лә үлем һәм мәңгелек тормош билдәһеҙлеге пәрҙәһен күтәреп ҡарау - кешенең төп бурысы.
Тормош – бөйөк хәҡиҡәт, ул бишектән алып ҡәбергәсә ваҡытты ғына үҙ эсенә алмай. Үлем һәм мәңгелек тормош менән бәйле киләсәк төйөнөн сисеү бәндәнең үҙ нәфесе ҡорған кәртәләрҙе үтә алыуына һәм Илаһи Ҡәләмгә таянып эш итә белеүенә бәйле. Ә быны тормошҡа ашырыуҙың иң яҡшы ысулы - пәйғәмбәрҙәр һәм уларҙың вариҫтары булған Аллаһтың һайлам ҡолдарының рухиәтенән үҙ өлөшөңдө алыу.
Раббыбыҙ Аллаһ һәм Пәйғәмбәребеҙҙең (салләллаһу ғәләйһи үә сәлләм) нәсихәттәренә ғәмһеҙ инсан, кешеләр уйлап сығарған хаталы һәм файҙаһыҙ теорияларға эйәреп, үҙ-үҙен алдап, һәләкәтле халәтен бәхет, тип иҫәпләй. Үлем хаҡында хәбәрҙар булмайынса, уға әҙерләнмәйенсә Ғазраил фәрештә менән осрашҡан тәҡдирҙә, уны ҡурҡыныс «сюрприз»дар мотлаҡ көтөп торасаҡ. Әхирәтеңде ҡайғыртмай йәшәлгән ғәмһеҙ тормош - үҙ-үҙеңде алдау, көн һәм төн – һәммәһе үҙенә башҡа, тип иҫәпләү менән бер ул.